Acupunctuur

Acupunctuur is een van de populairste alternatieve geneeswijzen en zeker het bekendste onderdeel van de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG).
De geneeswijze Zhen Jiu (letterlijk: ‘prikken’, van naaldjes en ‘branden’, van kruiden) ontwikkelde zich al duizenden jaren geleden in China en bereikte van daaruit ook Japan. Al in de 17de eeuw maakten de Nederlanders er kennis mee via hun handelspost op het Japanse eilandje Deshima. De Nederlandse arts Willem ten Rhijne bedacht toen het woord ‘acupunctuur’, een samenstelling van het Latijn acus (naald) en pungere (prikken, steken).
Vanaf de 20ste eeuw ontwikkelden artsen in het oosten én in het westen de acupunctuur verder. Er kwamen steeds meer wetenschappelijke studies naar de effecten en naar de manier waarop het werkt. Zo ontstond een moderne westerse verklaring voor acupunctuur naast de traditionele Chinese, die nog altijd probleemloos naast elkaar bestaan.
 
Chinese verklaring
TCG ziet het lichaam als één systeem, waarin de energie (chi) die we bij onze geboorte hebben meegekregen, in gezonde toestand vrijelijk kan stromen. Dat gebeurt via een netwerk van ‘meridianen’, energiebanen. Ontstaan onderweg blokkades, dan raakt het evenwicht verstoord en ontstaan fysieke of mentale klachten. Met naaldjes of druk van de vingers (acupressuur) stimuleert de acupuncturist de acupunctuurpunten, de ‘knooppunten’ op de meridianen, en herstelt zo de balans in de energiecirculatie. Acupunctuur doet dus niet alleen goed op de plek van de pijn, ontsteking of andere klacht, maar op jouw hele gesteldheid.

Westerse verklaring
De werking van acupunctuur wordt in de westerse wetenschap anders verklaard. Gezien vanuit de fysiologie en biochemie stimuleren de acupunctuurnaaldjes je zenuwuiteinden en bindweefsel. Dat zet allerlei mechanismen in gang, onder meer de aanmaak van lichaamseigen stoffen in de hersenen en het zenuwstelsel, vooral neurotransmitters zoals endorfinen en dynorfynen. Deze stoffen werken onder meer pijnstillend en ontstekingsremmend en ze dragen bij aan je herstel. Ook bevordert acupunctuur de bloeddoorstroming, waardoor voedingsstoffen en zuurstof de cellen beter bereiken en afvalstoffen worden benutten, en het lichaam zichzelf kan gaan herstellen.
 
Indicaties
De Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) is voor bijna elke ziekte toepasbaar. Sommige klachten zoals infarcten, botbreuken e.d. behoren meer tot het terrein van een specialist. Vaak kunnen deze klachten wel in combinatie met acupunctuur behandeld worden, waardoor het genezingsproces versneld wordt.

Acupunctuur kan ondersteunen bij:

energie: versterkt de levenskracht, geeft meer energie, gunstige invloed op de gezondheid, ondersteunt het immuunsysteem (versterkt de weerstand), bevordert de nachtrust.

gemoedsrust: voor een goede gemoedstoestand en geestelijke veerkracht, evenwichtig in stresssituaties (helpt bij een zenuwachtig gevoel en innerlijke onrust, alsmede somber, terneergeslagen en moedeloos voelen, depressie; burn-out) e.d.

long en luchtwegen: verzachtende invloed op de luchtwegen en helpt om vrijer te ademen, kriebel in de keel en vermindert symptomen van hooikoorts, e.d..

zicht: geprikkelde ogen, vermoeide ogen, branderige ogen, tranende ogen

spijsvertering: voor een goede maagfunctie, beschermt de maagwand, helpt bij een opgeblazen gevoel na het eten, goed voor de lever en de galfunctie, goed voor een gezonde spijsvertering, stimuleert de darmpassage, ondersteunt de stofwisseling e.d.

mond en gebit: verbeterd conditie tandvlees, frisse adem

haar: verbeterd de conditie en geeft weer glans aan het haar

ledematen: vermoeide benen en voeten, koude handen en voeten, branderige voeten, zorgt voor de spieren, de pezen en de gewrichten: soepel bewegen e.d.

blaas en nier: helpt bij het ophouden van urine (o.a. bedplassen), ondersteunt een gezond milieu in de blaas, goed voor de prostaatfunctie e.d.

hart en bloedvaten: ondersteunt het hart, goed voor de bloeddruk, voor een goede conditie van de bloedvaten, bevordert de doorbloeding, bloedzuiverend en voor het behoud van een goed ijzergehalte in het bloed, bij ontsierende aderen, goed voor de cholesterolspiegel e.d.

hormonaal gerelateerde aandoeningen: bevordert een normale en regelmatige menstruatie (verhelpt ongemakken voorafgaand/tijdens/na de menstruatie, stemmingswisselingen e.d.), bestrijdt overgangsverschijnselen (opvliegers en prikkelbare gevoelens)

zenuwstelsel: verzacht hoofdpijn en migraine, goed voor het gehoor, goed voor de coördinatie, bevordert het concentratievermogen, goed voor het geheugen, voor een goed reactievermogen, helpt bij examenspanning en plankenkoorts e.d.

huid: verminderd acné (puistjes), sinaasappelhuid, gevoelige huid e.d.

Kennisbank Beroepsvereniging: ontdek....

De WHO (wereldgezondheidsorganisatie) heeft een lijst opgesteld van indicaties en hun behandelbaarheid met acupunctuur.

Ook het ondersteunen van rouwverwerkingsprocessen of stervensbegeleiding is mogelijk met acupunctuur.

Zijn acupunctuurnaalden wel steriel?
Ik prik met acupunctuurnaalden voor éénmalig gebruik en laat deze zorgvuldig vernietigen.
 
Is acupunctuur pijnlijk?
Meestal niet. De meeste patiënten die voor de eerste keer acupunctuur ondergaan, zijn blij verrast dat de ervaring ontspannend en prettig is. De naalden die de meeste acupuncturisten gebruiken, zijn veel dunner dan bijvoorbeeld de injectienaalden in het ziekenhuis.
Volgens sommige acupunctuurstijlen is het belangrijk een zwaar, beetje zeurend gevoel bij de naald te laten ontstaan. Andere scholen vinden het belangrijk dat de patiënt juist zo weinig mogelijk voelt.
Ik licht mijn behandeling uitgebreid en zorgvuldig toe. Er is alle tijd om met rust en aandacht de naalden te plaatsen.
 
Wat is Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG)?
Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) is de verzamelnaam voor diverse genees- en behandelwijzen uit Azië, met name China. Het medisch systeem in China is gebaseerd op inzichten die soms meer dan 2000 jaar teruggaan.
TCG heeft als uitgangspunt een goede gezondheid en beschouwt pijn en ziekte als signalen dat het lichaam uit balans is. In het algemeen kun je zeggen dat het doel van een behandeling van een TCG-therapeut het herstellen van het evenwicht is.
 
Acupunctuur & Dry Needling
Overeenkomsten: beide behandelingen gebeuren met steriele, flexibele, niet holle naaldjes en kennen ook een zachtere, manuele (met de hand uitgevoerde) versie: triggerpointmassage en acupressuur.
Dry needling is een moderne westerse versie van de eeuwenoude Chinese ‘ashi’-acupunctuur (Engels: restorative needling). Het Chinese hui ci betekent, ‘ah ja, dat is de plek’, dus eigenlijk ‘auw!’ Ashi-punten zijn dus pijnlijke punten op het lichaam; dit hoeven geen acupunctuurpunten te zijn. Ashi-acupuncturisten stimuleren de ashi-punten met een naaldje om zo een lokale stagnaties van qi op te heffen.
Elke acupuncturist heeft binnen de HBO-opleiding geleerd om ashi-punten te behandelen. Dry needling ontstond binnen de fysiotherapie en wordt toegepast door fysiotherapeuten die een cursus triggerpoint  of ashi needling hebben gevolgd, maar verder geen acupunctuur doen. Anders dan zij bieden acupuncturisten ‘het hele verhaal’, ook al door de holistische benadering van TCG.
 
Wat houdt 'holistisch' in?
Het woord ‘holisme’ komt van het Griekse holon, dat ‘heel’ of ‘alomvattend’ betekent. Holisme kan een filosofie, levensvisie of levensovertuiging zijn en is gebaseerd op het idee dat alles met elkaar verbonden is, als in een samenhangend systeem. Denk bijvoorbeeld aan verbindingen tussen fysieke zaken, zoals je lichaam en geest.
De Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) kent een holistische benadering: lichaam en geest worden opgevat als één geheel. Een TCG-therapeut kijkt bij de diagnose niet alleen naar de klachten en symptomen, maar naar de algehele conditie van de cliënt. Ook bijvoorbeeld naar leef- en voedingsgewoonten. En bij de behandeling passen veel therapeuten een combinatie van geneeswijzen toe.
 
Ontdek...
 
Chi & emoties

Lichaam en geest is één
In de Chinese geneeskunde worden lichaam en geest als één gezien. Iedereen kent deze uitdrukking, maar wat wordt er nu mee bedoeld?

In de Chinese filosofie en geneeskunde worden het lichaam en de geest niet gezien als een mechanisme (dat complex is), maar als een maalstroom van chi in zijn verschillende manifestaties die elkaar wederzijds beïnvloeden om een organisme te vormen. Het lichaam en de geest zijn niets anders dan vormen van chi.

Chi (energie/levenskracht)
De moeilijkheid van de vertaling van het woord Chi ligt in de veranderlijke aard van Chi. Chi kan zich manifesteren als heel ijl, zoals bijvoorbeeld de lucht die je in- en uitademt, maar ook als heel materieel zoals de botten die het skelet vormen in je lichaam.

Chi word vaak vertaald als "energie", maar ook wel als "materiële kracht", "materie", "vitale kracht", "levenskracht", "dynamische kracht" e.d.. In de moderne elementairedeeltjesfysica wordt de vertaling van Chi als "energie" onderschreven, omdat Chi het continuüm van materie en energie uitdrukt.

Maar wat is dan energie?
Alles op aarde en in het universum is trilling (in een bepaalde frequentie). Elke levensvorm heeft zijn eigen trilling. Ook elke kleur heeft een eigen frequentie.
Wat wij zien is vorm, geen trilling. Wanneer energie van A naar B wil stromen en daar een blokkade treft, dan stopt de stroom niet. De energie zoekt een nieuwe weg, een oplossing! Energie wil stromen.

Niet elke energievorm is met het blote oog waarneembaar, bijvoorbeeld elektriciteit, radio- en televisiegolven en de energiebanen van de acupunctuur (meridianen). We kunnen die energie wel meten of voelen, al kunnen we die niet zien.

Emoties
Emoties zijn mentale stimuli die ons gevoelsleven beïnvloeden. Normaal gezien zijn zij geen ziekte oorzaak. Niemand kan woede, droefheid, verdriet, zorgen of schrik ontwijken op bepaalde momenten in zijn of haar leven. Het is heel goed mogelijk om te leven en alert te zijn zonder dat emoties de geest verstoren. Maar in onze Westerse maatschappij is bijna geen tijd om de emoties "te verteren".

In de Chinese Geneeskunde wordt over emoties vermeld dat het eerste effect van emotionele spanningen op het lichaam een verstoring van de correcte circulatie en richting van het Chi geeft. Dit leidt bijvoorbeeld tot een rood hoofd als je plots heel boos wordt of je kan het in je broek doen van angst.

Emoties worden enkel een ziekteoorzaak wanneer zij excessief of langdurig of beiden zijn. Dan kan de energie geblokkeerd raken door emotionele gebeurtenissen. Energie kan vastzitten in overtuigingen en gedragspatronen die je ontwikkeld hebt in de loop van je leven. Dit zijn de filters waardoor we de wereld ervaren.

Door die geblokkeerde energie raak je van je wezenlijke ‘ik’ af. Je kunt niet meer luisteren naar je innerlijke stem. Je bent het vertrouwen in ‘jezelf’ kwijtgeraakt en je kunt het gevoel hebben het gevoel ‘niet meer jezelf’ te zijn.

Energie die vrij kan stromen, waarschuwt je op tijd grenzen te stellen en te luisteren naar je innerlijk. Wat voel ik? Wat wil ik? Hoe blijf ik trouw aan mezelf en toch in verbinding met anderen?

Wanneer je lang niet naar je innerlijke stem - je intuïtie - geluisterd hebt, duurt het even voor je de signalen en je eigen stem weer herkent en daar opnieuw op durft te vertrouwen.

Acupunctuur laat je Chi weer vrij stromen en ondersteunt daarmee jouw innerlijk groeiproces bij emotionele gebeurtenissen.